Wat als scholieren het voor het zeggen hadden in het onderwijs? Dan staan mentaal welbevinden, de manier van lesgeven, racisme, kansarmoede en wat we leren zonder twijfel bovenaan. Meer dan 20.000 scholieren vertelden ons wat volgens hen prioriteit moet krijgen. We toetsten de Scholierenstem af aan de beleidsnota voor Onderwijs & Vorming 2024-2029.

Wat zegt de minister over de manier van lesgeven? Wat vinden scholieren?

Op 15 november 2024 presenteerde ook minister Zuhal Demir haar plannen voor de komende vijf jaar. Ze deed dat in de nieuwe beleidsnota Onderwijs. De scholieren van de Vlaamse Scholierenkoepel legden haar beleidsnota naast onze vijf prioriteiten. Want hoe wordt er eigenlijk gesproken over de thema’s waar scholieren écht van wakker liggen? Wat lezen we terug? En minstens even belangrijk: wat missen we nog? Op deze pagina focussen we daarbij op de manier van lesgeven.

‍

Meer thema's?

‍

De manier van lesgeven: tijd voor vernieuwing

Scholieren vragen lessen die inspireren en aansluiten bij hun leefwereld. De beleidsnota belooft minder planlast voor leerkrachten en meer professionalisering, onder andere rond digitale vaardigheden. Dat is positief: leerkrachten krijgen zo hopelijk de ruimte om kwaliteitsvol les te geven. Maar scholieren wijzen ook op de nood aan meer afwisseling, participatie en technologie die doordacht ingezet wordt. Digitalisering is immers meer dan laptops en wifi: denk aan AI, waarmee scholieren willen leren werken én leren omgaan.

‍

Wat we lezen (of net niet)?

Een kennisrijk en ambitieus curriculum

• De nieuwe Vlaamse Regering legt een sterke nadruk op de verbetering van de kwaliteit en aanpak van het onderwijs in Vlaanderen.
  • Introductie van een kennisrijk curriculum waarin basisvaardigheden zoals Nederlands, wiskunde en STEM centraal staan.
  • Ook ruimte laten voor persoonsvormende en socialiserende vaardigheden;
  • Scholen worden gestimuleerd om verder te gaan dan de minimumdoelen.

Digitalisering

• Verbeterde ICT-infrastructuur en extra professionalisering van leerkrachten om digitale middelen optimaal te benutten;
• De Vlaamse Regering zet in op degelijke gegevensbescherming van leerlingen;
• Vlotte gegevensdeling tussen betrokken onderwijs- en zorgpersoneel.

Lerarenberoep

• Professionalisering en begeleiding van startende leerkrachten staan centraal;
• Aandacht voor planlastvermindering zodat leerkrachten zich kunnen focussen op lesgeven;
• Het versterken van leiderschap binnen scholen krijgt ook aandacht;
• Er komt ook een nultolerantie tegen geweld en bedreigingen aan leraren en het onderwijspersoneel.

‍

Wat vinden scholieren?

Scholieren over het lerarenberoep

• Volgens scholieren ligt de kern van een geslaagde les in de passie en expertise van de leerkracht, gecombineerd met interactieve en inspirerende werkvormen. We juichen toe dat de nieuwe Vlaamse Regering de planlast wil verminderen.
• Tegelijkertijd is het essentieel om te investeren in levenslang leren. Zo blijven leerkrachten en ander schoolpersoneel op de hoogte van nieuwe ontwikkelingen en technologieën.

Scholieren over digitalisering

• De digitale transformatie binnen het onderwijs vraagt om een zorgvuldige evaluatie.
  • Scholieren vragen met name aandacht voor de invloed van laptops en tablets op zowel de leerprestaties als het mentale en fysieke welzijn van leerlingen.
  • Infrastructurele knelpunten moeten worden geïdentificeerd, zodat scholen  onderbouwde keuzes kunnen maken over de balans tussen fysieke en digitale leermiddelen.
  • Praktische uitdagingen, zoals het verbod op het opladen van apparaten op school, moeten worden opgelost.
  • Er is een sterke regelgeving nodig om de privacy van leerlingen te waarborgen, zowel op school als thuis.
• De inzet van digitale en nieuwe technologieën mag niet ten koste gaan van de pedagogische kwaliteit.
  • Afstandsonderwijs moet uitsluitend worden ingezet in het belang van scholieren, en niet als antwoord op het lerarentekort of andere structurele problemen.
  • Bovendien is er behoefte aan intensieve bijscholing van  leerkrachten én leerlingen in digitale vaardigheden. Laat hen kennismaken met nieuwe technologie.
• Voorbereiding op de toekomst betekent ook dat scholieren moeten leren omgaan met Artificiële Intelligentie (AI). Scholen zouden hier een visie op moeten ontwikkelen.

Scholieren over pedagogische studiedagen

• Scholieren vinden het belangrijk dat leerkrachten zich blijven professionaliseren.
  • Het feit dat leerkrachten zich niet tijdens lestijden kunnen bijscholen, vormt een drempel om zich - los van de pedagogische studiedagen - te professionaliseren.
  • Als de afschaffing van pedagogische studiedagen blijft, moet er een alternatief komen om achterstand te voorkomen.

‍

Wat vinden we goed? Wat raden we aan? Welke vragen hebben we?

Wat vinden we goed?

• Het verminderen van de planlast, zodat leerkrachten voldoende tijd krijgen om les te geven.
• Het feit dat er extra professionalisering van leerkrachten voorzien wordt, met focus op digitale vaardigheden. 
• Het garanderen van de gegevensbescherming van leerlingen.

Wat raden we aan?

• Bereid alle scholieren voor op een leven met Artificiële Intelligentie (AI). Deze nieuwe, baanbrekende technologie is er, gaat niet meer weg en zal een steeds grotere impact hebben op zowel het alledaagse leven als op de verdere carrière.
• Moedig scholen aan om participatief een AI-beleid uit te denken en op te nemen in hun ICT-beleid.
• Behoud pedagogische studiedagen of voorzie een haalbaar alternatief, zodat leerkrachten zich gezamenlijk kunnen bijscholen zonder de leerkwaliteit in het gedrang te brengen.

‍

‍

Meer lezen?