Scholieren over (de toekomst van) artificiële intelligentie en VR in de klas
Over dit advies
45% van de scholieren zegt al eens gebruik te hebben gemaakt van AI voor schoolwerk, dat blijkt uit onze Grote Scholierenbevraging in maart-april 2023 waar we zo’n 11.000 scholieren hun stem lieten horen over digitalisering. Scholieren gebruiken AI voor diverse doeleinden: voor taal- en grammaticacontrole, om inspiratie op te doen, samenvattingen te maken van de leerstof,... Scholieren zien AI niet als een magische machine die alle oplossingen voorkauwt, wel als een handig hulpmiddel bij het leren.
De Scholierenkoepel ging in gesprek met verschillende groepen/klassen van scholieren. Hoe kijken scholieren naar de toekomst van AI en VR in ons onderwijs? Wat zijn belangrijke ontwikkelingen? En wat is er volgens hen nodig om op een verantwoorde manier met nieuwe technologie aan de slag te gaan in het onderwijs? Om met AI in ons onderwijs aan de slag te kunnen gaan, wijzen scholieren op 5 belangrijke aandachtspunten:
- Laat scholieren leren over én met AI
- Een totaalverbod is geen goed idee
- Nood aan afspraken over het gebruik van AI
- Scholieren vragen aandacht voor de impact van AI op hun welbevinden
- Nood aan digitale basisinfrastructuur en professionalisering
Ons volledige advies lees je hier
Onze beleidsaanbevelingen
Wat we vragen aan de minister en beleidsmakers
- Bereid alle scholieren voor op een leven met Artificiële Intelligentie (AI). Laat scholieren leren over en met AI en geef dit een plaats in de minimumdoelen voor alle leerlingen.
- Moedig scholen aan om (participatief) een AI-beleid uit te denken en op te nemen in hun ICT-beleid.
- Blijf de werking van het Kenniscentrum Digisprong ondersteunen en moedig het aan om verder te werken rond een sterk AI-beleid in het onderwijs.
- Bied het kader aan zodat iedere leerkracht (in opleiding) een pedagogische vorming over artificiële intelligentie kan volgen. Zorg voor verdere professionalisering op het vlak van digitale vaardigheden bij leerkrachten en leerlingen. Voorzie hiervoor de nodige middelen.
- Evalueer het XR-actieplan* vanuit scholierenperspectief. Maak ook werk van een tussentijdse evaluatie. ‘Hoe ervaren scholieren Extended Reality in de klas? Wat verloopt goed en wat kan beter?’, zijn vragen die niet mogen ontbreken in de opvolging en evaluatie.
- Bewaak de verdere commercialisering van AI-tools in het onderwijs. Zorg ervoor dat deze steeds functioneren als gelijkmaker. AI-tools moeten toegankelijk zijn voor alle scholieren.
- Investeer in de verbetering van wifi-infrastructuren op scholen om een vlotte toegang tot digitale hulpmiddelen, waaronder AI, mogelijk te maken.
- Stimuleer scholen om vernieuwende experimenten met AI in de klas toe te staan. Voorzie voldoende inspirerend lesmateriaal op een toegankelijk platform, bv. Klascement.
* Met het XR-actieplan zet de Vlaamse overheid in op didactische ondersteuning voor scholen die met XR aan de slag willen gaan. Extended Reality (XR) is een verzamelterm voor Augmented Reality (AR), Mixed Reality (MR) en Virtual Reality (VR).
Wat we vragen aan de onderwijskoepels en -netten
- Bereid alle scholieren voor op een leven met Artificiële Intelligentie (AI). Laat scholieren leren over en met AI en geef dit een plaats in de leerplandoelstellingen voor alle leerlingen.
- Moedig scholen aan om participatief een beleid rond AI uit te denken en op te nemen in het ICT-beleid. Doe dit samen met scholieren.
- Maak gebruik van de kennis en expertise van Kenniscentrum Digisprong voor de uitwerking van een AI-beleid op school.
- Voorzie voor iedere leerkracht een pedagogische vorming over artificiële intelligentie en zorg voor verdere professionalisering op het vlak van digitale vaardigheden bij leerkrachten en leerlingen.
- Investeer in de verbetering van wifi-infrastructuren op scholen om een vlotte toegang tot digitale hulpmiddelen, waaronder AI, mogelijk te maken.
- Stimuleer scholen om vernieuwende experimenten met AI in de klas toe te staan. Voorzie voldoende inspirerend lesmateriaal op een toegankelijk platform, bv. Klascement.
Wat we vragen aan schoolteams
- Maak breed gedragen afspraken in het schoolreglement over hoe om te gaan met AI-gegenereerde schoolopdrachten voor scholieren en leerkrachten. Betrek hierbij alle actoren: leerlingen, leerkrachten en ouders.
- Voorzie voor iedere leerkracht een pedagogische vorming over artificiële intelligentie en zorg voor verdere professionalisering op het vlak van digitale vaardigheden bij leerkrachten en leerlingen.
- Herdenk het doel van lees- en schrijfopdrachten, want dit is niet meer aangepast aan de huidige digitale AI-evolutie. De vraag ‘Hoe schoolopdrachten opstellen en hierbij AI-tools niet uitsluiten, maar integreren?’ moet hierin centraal staan.
- Neem in het verplicht beleid op leerlingenbegeleiding of het welbevindenbeleid van de school een stukje op rond het grensoverschrijdende gebruik (of misbruik) van AI en de impact op het welbevinden. Betrek scholieren bij de uitwerking ervan.
