Drie organisatievormen van leerlingenparticipatie. Welke kies jij?

'Maak de leerlingenraad weer hip', luidt de oproep van Milan Dekyser in een opiniestuk in Knack.

‘Jongeren laten vandaag meer dan ooit hun stem horen. Ze nemen nog steeds heel wat engagement op. Door hun onconventionele manier om dit te doen, krijgen ze vaak het gevoel dat ze niet worden gehoord, dat hun mening aan de kant wordt geschoven, omdat ze niet voldoende levenservaring hebben.’

Jongeren hebben duidelijk  een mening over wat er op en rond de school gebeurt. Hoe kunnen we ervoor zorgen dat ze hun stem ook laten horen op school?

Waarom wil je investeren in leerlingenparticipatie?

De Vlaamse Scholierenkoepel heeft een lijstje van zes redenen (en referenties naar wetenschappelijk onderzoek) waarom je moet investeren in leerlingenparticipatie.

De korte opsomming geven we je hier alvast mee:

1. omdat het (wettelijk) moet
2. om leerlingen bepaalde competenties aan te leren
3. om het welbevinden van leerlingen te verhogen
4. om leerlingen voor te bereiden op later - burgerschap(svorming)
5. omdat beslissingen beter worden door de inbreng van leerlingen
6. omdat leerlingen vragende partij zijn

Er zijn heel veel mogelijkheden om aan leerlingenparticipatie te doen (verschillende organisatievormen, manieren om aan te pakken, diverse focussen…). Laat je in je keuze leiden door het specifieke doel dat je voor ogen hebt.

Het Ensorinstituut in Oostende zocht een manier om samen met leerlingen na te denken over oplossingen om de speelplaats afvalvrij te maken. Zij wilden door de inbreng van leerlingen tot meer gedragen oplossingen komen. Zij kozen ervoor om met een losse groep een aantal momenten lang rond dit thema na te denken.

GO! Campus het Spoor in Mol  vindt het belangrijk dat er samen school wordt gemaakt. En dat leerlingen tijdens dit proces ook bepaalde functies aanleren zoals samenwerken, luisteren naar elkaar en samen beslissingen durven en kunnen nemen. Zij kozen ervoor om met een vaste groep een jaar lang hier werk van te maken.

Welke organisatievormen van leerlingenparticipatie zijn er? En hoe begin je eraan?

1. Leerlingenraad
   De leerlingenraad is een permanent participatieorgaan waarin een vaste groep leerlingen een jaar lang samen aan de slag gaat om van de school een (nóg) betere plek te maken. Zij vertegenwoordigen de stem van alle leerlingen op school en dragen bij tot een betere sfeer.‍
   • Eerste vergadering‍
   • ‍Wat staat er in de wet?
   • De beste formule voor je leerlingenraad

1. Werkgroep met enveloppemoment
   Aan de werkgroep met enveloppemoment gaat een bevraging bij alle leerlingen vooraf. Deze bepaalt het thema waarrond de werkgroep gedurende drie momenten in het trimester zal werken. De werkgroep met enveloppemoment is dus een tijdelijk participatieorgaan met een tijdelijke groep leerlingen dat driemaal in het schooljaar kan worden herhaald. ‍
   • Vergadertechnieken
   • ‍Beslissingstechnieken
     
2. Werkgroep op vraag
   De werkgroep op vraag is ook een tijdelijk participatieorgaan met een tijdelijke groep leerlingen. Het thema wordt niet bepaald door een bevraging, maar is op vraag van de directie, schoolraad… Het aantal werkmomenten wordt ook op voorhand bepaald. Het aantal werkgroepen op een schooljaar is afhankelijk van het aantal vragen.‍
   • Vergadertechnieken
   • ‍Beslissingstechnieken

Maak een gratis afspraak voor advies op maat!

Twintig  jaar ervaring in leerlingenparticipatie valt niet in een artikel te gieten. Heb je dus nog een concrete vraag? Heb je nood aan inspiratie? Wil je een idee aftoetsen? Boek een gratis afspraak met de leerlingenraaddokter en krijg advies op maat.