Optimaal organiseren van je leerlingenraad: wat werkt het beste?

Hoe organiseer je je leerlingenraad eigenlijk het beste? De ideale formule bestaat natuurlijk niet. Dat hangt af van je school, de voorkeur van de leerlingen en vooral van wat jullie willen doen in je leerlingenraad. De Scholierenkoepel presenteert 5 keuzemogelijkheden om je op weg te helpen.
Dit artikel is vooral bedoeld voor leerlingenraden, maar het kan je ook helpen om een ideale formule te vinden voor andere types werkgroepen.

Keuze 1: open vs gesloten?

Als het met verkiezingen is, dan heb je een gesloten structuur. Leerlingen stemmen (per jaar of graad) op hun favoriete kandidaten. Zij vormen samen de leerlingenraad en vergaderen regelmatig. Wil je daar iets op de agenda krijgen? Dan moet je iemand van hen aanspreken. Pluspunt: je kan rekenen op een vaste groep geëngageerde leerlingen. Afspraken maken, activiteiten organiseren … gaat vlot. Maar het is gevaarlijk om de band met de andere leerlingen uit het oog te verliezen.

Als iedereen welkom is op de vergadering en er een voorstel mag naar voor brengen, heb je een open leerlingenraad. Dat wordt ook wel eens een forum genoemd. Iedereen kan eigenlijk deelnemen wanneer hij wil. Voor elk goedgekeurd voorstel wordt een groepje enthousiastelingen gezocht om dat verder uit te werken. Zij vertellen op de volgende vergadering over de voortgang. Door die openheid bereik je meer leerlingen dan bij een gesloten structuur. Het lastige is, dat je wel eens het overzicht verliest (wie is nu weer waarmee bezig?) en dat er weinig continuïteit is. Een kernteam, die de vergaderingen voorbereidt en voorzit, is daar een mogelijke oplossing voor.

Keuze 2: één vs meerdere leerlingenraden?

Veel scholen hebben verschillende leerlingenraden. Vaak is dat een aparte raad voor de eerste graad omdat de interesses verschillen met die van tweede en derde graad. Soms wordt er ook opgesplitst om andere redenen, zoals aparte speelplaatsen, de groep is te groot …
Denk goed na over hoe je die 2 op mekaar afstemt. Misschien kunnen leerlingen van de derde graad helpen om de leerlingenraad van de eerste graad te begeleiden?
Bij één groep is de verbondenheid groter. Omdat in de leerlingenraad (idealiter) alle jaren vertegenwoordigd zijn, bereik je meteen ook alle leerlingen op school. Let er wel op dat iedereen zich op zijn gemak voelt en evenveel aan bod komt.

Keuze 3: Leuke activiteiten vs werken rond het schoolbeleid?

Als je met de leerlingenraad of werkgroep activiteiten wil organiseren om ambiance te brengen op school, zoek dan een groepje enthousiastelingen die elke week of om de twee weken samenkomt. Met een leuke activiteit krijg je snel de hele school mee en bouw je aan een betere sfeer.

Is jouw leerlingenraad of werkgroep een officieel adviesorgaan op school dat zijn zegje wil doen over het schoolbeleid? In dat geval spreek jij in naam van alle leerlingen en moet je dus hun mening te weten komen. Hier vind je verschillende manieren om hun mening te vragen.  

Wil je de twee combineren? Zeker doen! Hier vind je meer inspiratie voor het combineren van grote acties met snelle succesnummers.

Keuze 4: kleine vs grote groep?

Een kleine groep leerlingen heeft zo zijn voordelen: je hebt meteen zicht op de talenten en maakt snel vaart. Maar als er enkelen wegvallen, hou je misschien niet genoeg leerlingen over om alles op poten te houden.

In een grote groep is niet iedereen even geëngageerd en betrokken. Leerlingen haken sneller af  en met veel vergaderen is niet gemakkelijk. Maar je hebt wel veel helpende handen, veel ideeën en bereikt veel meer leerlingen. Je zou ervoor kunnen kiezen om een maximum aantal vast te leggen.

Keuze 5: werkgroepen vs werken in groep?

Niet alle leerlingen zijn geïnteresseerd in het hele programma van je leerlingenraad of werkgroep. Als je leerlingen laat kiezen voor één of meerdere werkgroepen, kan je veel werk tegelijk doen en is iedereen meer betrokken. Werkgroepen kunnen wel snel uit elkaar groeien.

Als je vergadert met de hele groep, blijft iedereen op de hoogte van alles waar jullie mee bezig zijn. Interessante inbreng kan komen van wie je het niet verwacht. En je hebt meteen een overzicht over wat de groep denkt over bepaalde thema’s, waar discussiepunten liggen ... Het werken in groep gaat wel trager dan in kleinere groepjes.

Aan de slag!

Wat kies je dan? Een open of gesloten structuur? Activiteiten of schoolbeleid? Een grote of kleine groep? Het hoeft geen of/of-keuze te zijn. Scholen en leerlingen vinden vaak tussenvormen die goed werken. Het komt er vooral op aan dat je voor een vorm kiest die past bij je school en bij de leerlingen.  
Je kan samen met leerlingen een keuze maken en alles meteen op die manier organiseren. je kan de organisatievorm van je leerlingenraad of werkgroep ook spontaan laten groeien en evolueren.

Zit je nog met een vraag? Advies op maat nodig voor jouw leerlingenraad? Raadpleeg de leerlingenraaddokter. Dat kan online en is volledig gratis.

Boek je afspraak hier